Paslanmaz Çelik

Paslanmaz çelik, korozyona dayanıklı bir alaşım grubu olup, içerdikleri krom (%10.5 veya daha fazla) sayesinde paslanmaya karşı dirençlidir. 303, 304, 316 ve 316L paslanmaz çelikler, farklı mekanik, kimyasal ve işleme özelliklerine sahip popüler sınıflardır. İşte bu sınıfların detaylı özellikleri ve karşılaştırmaları:

Paslanmaz Çelik 303

• Özellikler:
  • Yüksek kükürt içeriği nedeniyle mükemmel işlenebilirlik sağlar.
  • Korozyon direnci, 304’e göre daha düşüktür.
  • Kaynaklama için genellikle tercih edilmez.
• Uygulamalar:
  • Hassas işlenmiş parçalar (vidalar, somunlar, dişliler).
  • Genel endüstriyel kullanımlar.
• Avantajlar:
  • Talaşlı imalat süreçlerinde kolaylık sağlar.
• Dezavantajlar:
  • Zayıf kaynaklanabilirlik.
  • Korozyona karşı sınırlı dayanıklılık.

Paslanmaz Çelik 304 (AISI 304)

• Özellikler:
  • En yaygın kullanılan paslanmaz çelik türüdür.
  • %18 krom ve %8 nikel içerir (bu yüzden 18/8 çelik olarak da bilinir).
  • Hem oksidasyon hem de korozyona karşı iyi direnç sunar.
  • İyi şekillendirilebilir ve kaynak yapılabilir.
• Uygulamalar:
  • Mutfak eşyaları (tencereler, çatal-bıçak takımları).
  • Gıda işleme ekipmanları.
  • Boru ve tanklar.
• Avantajlar:
  • Geniş uygulama yelpazesi.
  • Çevresel koşullara dayanıklılık.
• Dezavantajlar:
  • Deniz suyu gibi klor iyonlarına karşı dayanıklılığı sınırlıdır.

Paslanmaz Çelik 316 (AISI 316)

• Özellikler:
  • 304’e göre daha yüksek korozyon direnci sunar.
  • İçerdiği molibden (%2-3), özellikle klorlu ortamlara ve deniz suyuna dayanıklılığı artırır.
  • %16 krom, %10 nikel, %2-3 molibden içerir.
• Uygulamalar:
  • Denizcilik ekipmanları.
  • Kimyasal işleme tesisleri.
  • Tıbbi cihazlar.
• Avantajlar:
  • Asidik, tuzlu ve klor içeren ortamlara dayanıklıdır.
  • Yüksek sıcaklıklarda stabilite sağlar.
• Dezavantajlar:
  • Maliyet, 304’e göre daha yüksektir.

Paslanmaz Çelik 316L

• Özellikler:
  • 316’ya çok benzerdir ancak daha düşük karbon içeriğine sahiptir (L = “Low Carbon”).
  • Kaynak sırasında karbür çökelmesi riskini azaltır.
  • Korozyon direnci 316 ile aynıdır.
• Uygulamalar:
  • Kaynak gerektiren ortamlarda, tıbbi implantlar.
  • Yüksek saflık gerektiren uygulamalar (ilaç ve gıda üretimi).
• Avantajlar:
  • Kaynak sonrası paslanma riskini azaltır.
  • Tıbbi ve hassas uygulamalara uygundur.
• Dezavantajlar:
  • 316’ya göre hafif daha düşük mekanik dayanım.

Kısa Karşılaştırma Tablosu

Seçim Kriterleri

1. Korozyon direnci önemliyse:
   • Genel kullanım için: 304
   • Deniz suyu veya kimyasal ortamlar için: 316 veya 316L
2. İşlenebilirlik önemliyse:
   • 303, en iyi işlenebilirlik özelliklerine sahiptir.
3. Kaynaklama gerektiren uygulamalar için:
   • Düşük karbon içeriğiyle kaynak sonrası dayanıklılığı için 316L.
4. Maliyet önemliyse:
   • 304, genellikle ekonomik ve yeterince dayanıklı bir seçenektir.