Bu standartlar farklı diş tipleri ve uygulama alanlarını düzenler. Her biri belirli bir kullanım amacına ve coğrafi bölgedeki tercihlere göre yaygınlaşmıştır. Aşağıda her bir standardın özetini ve karşılaştırmasını bulabilirsiniz:
1. PG (DIN 46320)
- Açıklama: Eski bir Alman standardı olan PG (Panzergewinde) dişler, elektrik tesisatında kullanılan kablo rakorları için geliştirilmiştir.
- Diş Açısı: 80°
- Boyut Aralığı: PG 7‘den PG 48‘e kadar.
- Kullanım Alanı: Eski elektrik tesisat sistemleri, kablo rakorları ve bağlantı kutuları.
- Durumu: Bu standart geri çekilmiştir (31 Aralık 1999), ancak mevcut eski sistemlerde hâlâ kullanılmaktadır.
- Örnek: PG 11, PG 21.
2. Metrik (EN 60423)
- Açıklama: Metrik dişler, EN 60423 standardı ile tanımlanır ve günümüzde Avrupa’da en yaygın kullanılan diş sistemidir.
- Diş Açısı: 60°
- Boyut Aralığı: M12‘den M63‘e kadar.
- Kullanım Alanı: Modern elektrik tesisatları, kablo rakorları, endüstriyel otomasyon, bağlantı elemanları.
- Avantajı: ISO standardına uygunluğu ve yüksek mekanik dayanım.
- Örnek: M20, M25.
3. NPT (ANSI B1.20.1)
- Açıklama: NPT (National Pipe Thread), Amerikan standartlarında kullanılan konik boru dişidir.
- Diş Açısı: 60°
- Tipi: Konik (sızdırmazlık sağlamak için dişlerde sıkıştırma yapılır).
- Boyut Aralığı: İnç bazında ifade edilir (1/8″, 1/4″, 1/2″ gibi).
- Kullanım Alanı: ABD ve Kanada’da yaygın olarak sıvı ve gaz hatlarında kullanılır.
- Avantajı: Konik yapısı sayesinde ek bir conta kullanılmadan sızdırmazlık sağlar.
- Örnek: NPT 1/2″, NPT 3/4″.
4. GAS (ISO 228)
- Açıklama: ISO 228 standardı, Avrupa’da kullanılan paralel boru dişini tanımlar. Genellikle BSPP (British Standard Pipe Parallel) olarak bilinir.
- Diş Açısı: 55°
- Tipi: Paralel (düz diş, sızdırmazlık sağlamak için ek conta gerektirir).
- Boyut Aralığı: İnç bazında ifade edilir (1/8″, 1/4″, 1/2″ gibi).
- Kullanım Alanı: Avrupa’da su, gaz ve basınçlı hava sistemlerinde kullanılır.
- Avantajı: Standartlaştırılmış paralel diş yapısı.
- Örnek: G 1/2″, G 3/4″.
Diş Standartları Karşılaştırması
Özellik | PG (DIN 46320) | Metrik (EN 60423) | NPT (ANSI B1.20.1) | GAS (ISO 228) |
---|---|---|---|---|
Diş Açısı | 80° | 60° | 60° (Konik) | 55° (Paralel) |
Tipi | Silindirik | Silindirik | Konik | Paralel |
Boyut Aralığı | PG 7 – PG 48 | M12 – M63 | İnç (1/8″ – 2″) | İnç (1/8″ – 6″) |
Sızdırmazlık | Conta Gerektirir | Conta Gerektirir | Konik Yapı Sağlar | Conta Gerektirir |
Kullanım Alanı | Eski elektrik sistemleri | Modern elektrik tesisatı | Boru hatları (ABD) | Su ve gaz hatları (AB) |
Kullanım Bölgesi | Almanya / Eski AB | Avrupa / Global | ABD / Kanada | Avrupa / Global |
Özet:
- PG: Eski sistemlerde kullanılmaya devam eden Alman standardı.
- Metrik: Avrupa’da ve modern sistemlerde kullanılan en yaygın standart.
- NPT: ABD ve Kanada’da sıvı ve gaz boru sistemlerinde kullanılır.
- GAS: Avrupa’da paralel boru dişi olarak su ve gaz hatlarında kullanılır.
Bu standartlar, uygulama yerine ve coğrafi bölgeye göre tercih edilmektedir.